Do większości prac warsztatowych czy amatorskich całkowicie wystarcza spawarka w najbardziej typowym zestawie, z uchwytem roboczym chłodzonym powietrzem. Co jednak w przypadku gdy narzędzie musi działać nieprzerwanie przez długi czas lub spawać dużymi prądami? Wyjściem z sytuacji jest wyposażenie spawarki w zewnętrzną chłodnicę i pasujący do niej uchwyt roboczy. Chłodnice spawalnicze występują jako oddzielne urządzenia albo w fabrycznych pakietach noszących zazwyczaj nazwę "spawarka z zestawem wodnym". Planując konkretne, poważne prace warto zastanowić się nad takim rozwiązaniem. Jeśli posiadasz już migomat lub tiga to także nic straconego. Z powodzeniem dobierzesz uchwyt wodny i chłodnicę.
Chłodnica do spawarki to urządzenie używane do schładzania elementów, które mogą się przegrzewać, np.: palnika spawalniczego czy przewodów. Może być stosowana także z przecinarkami plazmowymi i podgrzewaczami indukcyjnymi. Jest szczególnie polecana w przypadku spawania dużymi prądami lub długotrwałych robót, podczas których generowane jest dużo ciepła. Chłodnica zapewnia stabilną i bezpieczną pracę pomagając utrzymać wysokiej jakości spoiny. Nie dopuszcza do przegrzewania uchwytu dzięki czemu wydłuża żywotność palnika spawalniczego. Komponenty palnika są chronione przed uszkodzeniami termicznymi, co zmniejsza ryzyko awarii i potrzebę częstych napraw lub wymian.
Proces chłodzenia rozpoczyna się w głowicy uchwytu spawalniczego, czyli tam, gdzie powstaje największa ilość ciepła. Chłodziwo przepompowywane jest przez wewnętrzne kanały uchwytu spawalniczego, aby maksymalnie szybko absorbować wytworzone ciepło. Ciągły przepływ chłodziwa zapewnia pompa, będąca integralną częścią zamkniętego systemu chłodzenia. Po przejęciu ciepła, płyn chłodniczy jest przemieszczany do radiatora. Tę funkcję pełni zbiornik, który dzięki dużej powierzchni wymiany pozwala na efektywne oddanie ciepła do otoczenia. Dodatkowo, wentylatory zwiększając przepływ powietrza wspomagają wychładzanie cieczy. Zimne chłodziwo wraca do pompy i cykl się powtarza. Podobny system jest od dawna standardem w motoryzacji, na tej samej zasadzie działa układ chłodniczy samochodu.
Wybór chłodnicy spawalniczej zależy od wielu czynników, które mogą wpływać na jakość pracy oraz trwałość i bezpieczeństwo używanych urządzeń spawalniczych. Jest kilka głównych kwestii, na które warto zwrócić uwagę.
Zasilanie i efektywność chłodzenia:
Pojemność zbiornika i wydajność pompy:
Ciśnienie pracy:
Funkcjonalność i wyposażenie dodatkowe:
Wymiary i waga:
Cykl pracy i wydajność:
Standardowe uchwyty spawalnicze, zarówno do metod MIG/MAG jak i TIG, są zazwyczaj chłodzone powietrzem. Oznacza to, że ciepło jest rozpraszane naturalnie przez otaczające powietrze i gazy osłonowe uchodzące z dyszy. W przypadku uchwytów bez dodatkowych kanałów na chłodziwo, nie ma możliwości podłączenia ich do chłodnicy, ponieważ brakuje im odpowiedniej konstrukcji i wyposażenia w postaci wężyków czy złącz, które umożliwiłyby przepływ płynu chłodzącego. Do chłodnicy potrzebny jest tzw. „uchwyt wodny” czyli uchwyt chłodzony cieczą. Główna cecha, która odróżnia go od standardowych uchwytów MIG/MAG lub TIG, to obecność wewnętrznych kanałów zapewniających przepływ środka chłodzącego. Uchwyty spawalnicze wodne, podobnie jak same chłodnice są idealne do zastosowań wymagających długiego czasu pracy i dużej intensywności spawania, gdzie standardowe uchwyty robocze mogłyby się nadmiernie nagrzać.
Decydując się na zakup uchwytu trzeba sprawdzić jego przeznaczenie. Uchwyt wodny MIG/MAG jest bardziej kosztowny, ale wydajność i możliwości działania w wymagających warunkach pracy uzasadniają wyższą cenę. Przed zakupem warto także sprawdzić, czy wybrany model np. uchwyt wodny TIG jest kompatybilny z konkretną chłodnicą.
Użycie wody jako chłodziwa może wydawać się łatwym i tanim rozwiązaniem, ale jest to podejście obarczone ryzykiem. Woda jest powszechnie dostępna, jednak posiada właściwości, które mogą prowadzić do szeregu problemów.
Po pierwsze, przewodność elektryczna wody, nawet tej oczyszczonej, może powodować korozję elektrochemiczną. Jest to proces, w którym metale takie jak mosiądz ulegają stopniowemu rozpuszczaniu pod wpływem prądu elektrycznego, co prowadzi do powstawania osadów. Te mogą blokować i uszkadzać palniki spawalnicze. To nie tylko skraca żywotność sprzętu, ale prowadzi też do kosztownych przestojów w produkcji.
Po drugie, woda w systemie chłodzenia może zamarzać i uszkadzać uchwyty robocze. W skrajnych przypadkach zagraża to bezpieczeństwu spawaczy.
Choć płyn do chłodnic samochodowych i płyn chłodzący do spawarek mogą wydawać się podobne, nie zaleca się ich zamiennego stosowania. Skład chemiczny płynów do chłodnic samochodowych może nie być odpowiedni dla materiałów stosowanych w spawarkach, co zwiększa ryzyko uszkodzeń komponentów i korozji elektrochemicznej. Przewodność elektryczna, jaką mają te płyny, również nie odpowiada wymaganiom spawarek. Dla zobrazowania, tego rodzaju chłodziwo rozwarstwia się i gęsta frakcja zwyczajnie zapycha kanały wodne. Samochodowy płyn do chłodnic w spawarce to nie najlepszy pomysł także ze względu na prawdopodobną utratę gwarancji. Zdarza się, że serwis odmawia naprawy nieprawidłowo używanej chłodnicy.
Na rynku dostępne są płyny chłodnicze przeznaczone do pracy z różnymi urządzeniami. Nie wszystkie jednak spełniają wymogi nowoczesnych technologii spawalniczych. Jak już wiemy to, co dobre dla chłodnicy samochodu nie koniecznie sprawdzi się w chłodnicy spawarki. Inwestując w zestaw wodny warto wybrać płyn, który nie tylko efektywnie chłodzi, ale również oferuje dodatkowe korzyści. Odpowiedni coolant do spawarki to ochrona przed zamarzaniem i korozją chłodnicy oraz elementów uchwytu spawalniczego.
Dobre chłodziwo spawalnicze powinno mieć następujące właściwości:
Aby zapewnić optymalne chłodzenie i ochronę przed korozją, zaleca się regularną wymianę płynu co dwa lata. Jak to zrobić?
Upewnij się, że chłodnica spawalnicza jest wyłączona i wystarczająco ostudzona, aby bezpiecznie przystąpić do prac. Zlokalizuj korek spustowy w systemie chłodzenia i umieść odpowiedni pojemnik pod nim, aby zebrać używany płyn. Otwórz korek i pozwól płynowi całkowicie się wydostać. Po opróżnieniu systemu, wypłucz go wodą demineralizowaną, aby usunąć resztki starego płynu oraz ewentualne zanieczyszczenia i osady. Możliwe, że trzeba będzie to zrobić kilka razy. Po dokładnym przepłukaniu systemu uzupełnij go świeżym płynem chłodzącym. Upewnij się, że płyn chłodniczy do spawarki jest zgodny z zaleceniami producenta. Podłącz uchwyt spawalniczy i uruchom obieg chłodziwa aby płyn mógł się rozprowadzić i usunąć powietrze z kanałów wodnych. Sprawdź poziom płynu i uzupełnij go, jeśli to konieczne.
Nie dotykaj płynu chłodzącego gołymi rękami, ponieważ sole z potu mogą wpłynąć na przewodnictwo elektryczne, pogarszając właściwości chłodzące.
Komentarze (0)